Nhầm lẫn về bản chất của việc trả cổ tức bằng cổ phiếu
Ngày càng nhiều doanh nghiệp thực hiện trả cổ tức bằng cổ phiếu hoặc cổ phiếu thưởng.
Nhưng phần lớn nhà đầu tư vẫn chưa hiểu rõ được bản chất của các nghiệp vụ trên.
Thậm chí còn có những nhầm lẫn rất nguy hiểm về vấn đề này.
Ví dụ CTCP Tập đoàn FLC trong khoảng 5 năm qua, hầu như năm nào cũng đều đặn chia cổ tức bằng cổ phiếu.
CTCP Tập đoàn F.I.T (FIT) liên tiếp chia cổ tức bằng cổ phiếu, mà không có cổ tức tiền mặt.

Nhiều ngân hàng cũng thực hiện nghiệp vụ này. LPB chi trả cổ tức 15%, VPB trả cổ tức 31,25% và thưởng cổ phiếu 36%.
Nhà đầu tư phải hiểu rõ bản chất của nghiệp vụ này, để có những quyết định đầu tư đúng đắn trong tương lai.
Vậy việc chi trả cổ tức bằng cổ phiếu thực chất như thế nào?
Giả sử doanh nghiệp B chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 10:1. Giá cổ phiếu đang là 33.000 đồng/cp.
Như vậy, 1 cổ phiếu cũ với giá 33.000 đồng sẽ được tách thành 1,1 cổ phiếu mới với giá điều chỉnh còn 30.000 đồng.
Một ví dụ, nếu có chiếc bánh nặng 11 kg đem chia làm 100 phần và phát cho 10 người.
Vậy mỗi người sẽ nhận được 10 phần bánh, có tổng trọng lượng là 1,1 kg.
Cũng với chiếc bánh 11 kg đó, bây giờ đem chia làm 110 phần. Và phát cho 10 người.
Khi đó, mỗi người sẽ nhận được 11 phần bánh (nhiều hơn 1 phần).
Nhưng tổng trọng lượng vẫn chỉ là 1,1 kg mà thôi.
Về bản chất, tổng trọng lượng bánh mỗi người nhận được không đổi, vì trọng lượng của mỗi phần bánh đã giảm đi.
Nhưng vì nhà đầu tư thấy số lượng bánh tăng lên khiến họ nhầm tưởng tổng giá trị mình có cũng tăng lên – đây là câu chuyện của vấn đề pha loãng.
Dưới đây là nhận định của Sơn Long Invest về việc trả cổ tức bằng cổ phiếu
Đối với nhà đầu tư
-
Chia cổ tức bằng cổ phiếu không giúp tài sản tăng lên.
Dù nhà đầu tư có nhiều cổ phiếu hơn, nhưng giá của mỗi cổ phiếu đã bị pha loãng khi chia cổ tức bằng cổ phiếu.
Nên tổng giá trị cổ phiếu anh ta nắm giữ sau khi nhận cổ tức vẫn hoàn toàn giữ nguyên.
Với ví dụ trên, ban đầu nhà đầu tư sở hữu 100 cổ phiếu có giá 33.000 đồng/cổ phiếu.
Tổng giá trị cổ phiếu của anh ta là 3,3 triệu đồng.
Sau khi nhận cổ tức tỷ lệ 10%, nhà đầu tư sẽ có thêm 10 cổ phiếu.
Nâng tổng số cổ phiếu lên thành 110 cổ phiếu.
Nhưng lúc này, giá cổ phiếu sẽ tự động điều chỉnh xuống còn 30.000 đồng.
Và tổng giá trị cổ phiếu anh ta sở hữu vẫn chỉ là 3,3 triệu đồng. (Giả định thuế đánh lên cổ tức là 0%).
-
Tỷ trọng sở hữu cổ phần của nhà đầu tư vẫn hoàn toàn giữ nguyên
Do tất cả cổ đông đều được chia thêm cổ phiếu tương ứng với tỷ lệ nắm giữ.
Ví dụ cổ đông A nắm 1 triệu cổ phiếu trong 100 triệu cổ phiếu của doanh nghiệp B – sở hữu 1% doanh nghiệp B.
Khi chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 20%.
Anh A sẽ nhận thêm 0,2 triệu cổ phiếu. Nâng tổng số cổ phiếu anh ta sở hữu lên 1,2 triệu cổ phiếu.
Nhưng khi đó, tổng số cổ phiếu của doanh nghiệp B cũng đã nâng lên thành 120 triệu.
Và cổ đông A vẫn chỉ sở hữu 1% doanh nghiệp B mà thôi.
-
Vậy sau khi chia tức bằng cổ phiếu, nếu công ty trả cổ tức bằng tiền mặt, liệu số tiền nhà đầu tư nhận được có nhiều hơn?
Cổ tức bằng tiền mặt của công ty, nếu có, sẽ được phê duyệt và trích từ một phần lợi nhuận của công ty.
Vẫn với ví dụ trên, giả sử công ty B có lợi nhuận là 100 tỷ.
Và ban lãnh đạo quyết định dành 30% lợi nhuận để chi trả cổ tức. Tương ứng với số tiền là 30 tỷ.
Chúng ta sẽ xem xét 2 trường hợp sau.

Trường hợp 1, trước khi chia cổ tức bằng tiền mặt, công ty B không chia cổ tức bằng cổ phiếu.
Khi đó tổng số cổ phiếu của công ty B là 100 triệu. Và anh A chỉ nắm giữ 1 triệu cổ phiếu (tỷ lệ nắm giữ là 1%).
Khi công ty B chia cổ tức bằng tiền mặt. Mỗi cổ phiếu sẽ nhận được số tiền là 30 tỷ/100 triệu = 300 đồng.
Nhà đầu tư A sẽ nhận được số tiền là 300 x 1 triệu = 300 triệu đồng.
Trường hợp 2, trước khi chia cổ tức bằng tiền mặt, công ty B chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 20%.
Tổng số cổ phiếu công ty B sẽ tăng lên thành 120 triệu.
Và nhà đầu tư A sẽ nắm giữ 1,2 triệu cổ phiếu (tỷ lệ vẫn là 1%).
Khi công ty B chia cổ tức băng tiền mặt. Mỗi cổ phiếu sẽ nhận được số tiền là 30 tỷ/120 triệu = 250 đồng.
Nhà đầu tư A sẽ nhận được số tiền là 250 x 1,2 triệu = 300 triệu đồng.
Như vậy, việc chia cổ tức bằng cổ phiếu cũng không tác động gì đến lợi ích của nhà đầu tư. (Nếu sau đó công ty trả cổ tức bằng tiền mặt.
Số tiền mặt mà nhà đầu tư nhận được từ cổ tức tiền mặt phụ thuộc vào 3 yếu tố: lợi nhuận của công ty, tỷ lệ trích lợi nhuận để chi trả cổ tức và tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư ở công ty đó.
-
Như vậy:
Việc trả cổ tức bằng cổ phiếu làm lượng cổ phiếu đang lưu hành tăng lên.
Qua đó gián tiếp tăng thanh khoản của cổ phiếu đó.
Nếu như công ty kinh doanh hiệu quả. Và kết hợp với chính sách tăng tỷ lệ trích lợi nhuận để trả cổ tức lên thì sẽ tăng thêm đáng kể tổng lượng cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông.
Trả cổ tức bằng cổ phiếu đôi khi là chiêu bài của nhiều doanh nghiệp.
Lợi dụng việc hiểu biết chưa rõ của cổ đông, ban lãnh đạo nhiều doanh nghiệp đã che giấu việc thiếu hụt dòng tiền chia cổ tức bằng việc “thưởng” cổ phiếu thêm.
Bằng cách như thế, cổ đông ngộ nhận rằng mình đã được tăng thêm giá trị.
Nhưng thực sự giá trị họ nhận được chẳng là gì hơn ngoài số lượng “giấy” tăng lên.
Đối với doanh nghiệp
-
Chia cổ tức bằng cổ phiếu không giúp doanh nghiệp tăng vốn chủ sở hữu
Cách làm này chỉ giúp doanh nghiệp tăng vốn điều lệ.
Còn xét về bản chất, vốn chủ sở hữu, tổng tài sản lại không hề thay đổi.
Và hơn hết là không có bất kỳ dòng tiền phát sinh mới chảy vào doanh nghiệp.
Do đó, thoạt nhìn doanh nghiệp có vẻ to lớn hơn (nhờ vốn điều lệ to hơn).
Nhưng thực sự giá trị của cổng đông (vốn chủ sở hữu) là không hề thay đổi.
-
Doanh nghiệp chọn nghiệp vụ này để đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển của mình.
Khi doanh nghiệp làm ăn không khấm khá hơn thì họ muốn giữ lại lượng tiền mặt để tái đầu tư. Hoặc để chi trả cho các khoản nợ sắp đến hạn.
Nên họ chọn cách làm này nhằm tạo ra ảo giác rằng các cổ đông – những người chủ sở hữu doanh nghiệp vẫn nhận được thứ gì đó.
Sơn Long Invest nhận định không ít doanh nghiệp do đang gặp khó khăn trong hoạt động, dòng tiền mặt bị hạn chế nên không thể chọn giải pháp chia cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông, mà phải chia bằng cổ phiếu.
Do đó, nhiều nhà đầu tư tỉnh táo không mấy mặn mà với việc nhận cổ tức bằng cổ phiếu.
Cách làm này chỉ thật sự có lợi và làm gia tăng giá trị cho cổ đông nếu như doanh nghiệp sử dụng lượng lợi nhuận giữ lại đó và tái đầu tư có hiệu quả, gia tăng giá trị doanh nghiệp.
Từ đó giúp định giá công ty lên cao hơn, giá cổ phiếu cũng đi lên bền vững thì cổ đông mới thật sự nhận được quả ngọt từ việc gắn bó với doanh nghiệp.
Hãy liên hệ với chúng tôi để nhận danh mục các công ty chất lượng hàng đầu với tỷ lệ cổ tức tiền mặt hấp dẫn.
PhanTuyet
Sơn Long Invest